Het spaarboekje wordt niet enkel in een nieuw kleedje gestoken, het krijgt meteen een nieuwe garderobe. Ondoorzichtige voorwaarden verdwijnen en spaarders kunnen makkelijker vergelijken.
Minister van Economie Johan Vande Lanotte (sp.a), minister van Financiën Steven Vanackere (CD&V), de bankenvereniging Febelfin en de financiële waakhond FSMA hebben eindelijk een akkoord bereikt over de hervorming van het spaarboekje. Begin dit jaar joeg Vande Lanotte de banken al eens tegen zich in het harnas door te pleiten voor de afschaffing van de getrouwheidspremie. Want – zo vindt de minister – er schort wat aan de transparantie van het spaarboekje, nochtans met straatlengtes voorsprong het populairste spaarproduct in ons land. Zes maanden later is de afschaffing van de getrouwheidspremie van tafel geveegd. Maar de hervorming waarover een akkoord is bereikt, bevat genoeg elementen om het spaarboekje vanaf volgend jaar in een minder verhullend kleedje te steken.
1. Geen voorwaarden
Voor veel banken ongetwijfeld moeilijk te slikken is het verbod op ‘conditionele aanbiedingen’. Banken kunnen een minimuminleg eisen in ruil voor een gunstiger tarief, maar dat is de enige voorwaarde die ze nog mogen koppelen aan een rekening. Ze mogen niet langer bijzondere spaarrekeningen of hogere rentes reserveren voor nieuwe klanten of voor ‘vers geld’, dat is geld dat nog niet geparkeerd stond bij de bank waar u klant bent. Voor spaarders die al lang klant zijn bij een bank, is dat soms wrang.
Hogere rentes enkel voor nieuwe klanten of vers geld mogen niet meer
Enkele voorbeelden.De twee spaarrekeningen die Record Bank momenteel op zijn website aanprijst, zijn enkel weggelegd voor ‘nieuw geld’. Ook de I-Plus Welcome rekening van AXA is een lokkertje voor nieuwe klanten. Op de nieuwe spaarrekening van KBC – Start2Save – kan u dan weer enkel sparen met een maandelijkse periodieke spaaropdracht. Ook spaarrekeningen die enkel zijn weggelegd voor de coöperatieve aandeelhouders van een bank – zoals het Optirend Boekje van Landbouwkrediet – zijn niet langer toegelaten. Vanaf volgend jaar moeten de condities die een bank aanbiedt, gelden voor alle klanten.
2. Officiële simulator
Een simulator moet spaarders helpen de voor hun interessantste spaarrekening te vinden. Die B-test moet een handig overzicht geven van de beschikbare spaarrekeningen in functie van het bedrag dat iemand wil sparen en de periode dat hij het geld kan missen. Dat moet verhinderen dat een spaarder kiest voor een spaarrekening met een hoge getrouwheidspremie – een premie die je pas verwerft na een jaar – terwijl hij van plan is al na enkele maanden geld van de rekening te halen.
3. Geen tijdelijke lokkers
Als een bank de rente verhoogt, moet ze minstens drie maanden wachten voor ze die weer mag verlagen. Alleen als de Europese Centrale Bank haar rentetarief in die periode verlaagt, mag ook de bank haar rente vroeger laten zakken. Daarnaast neemt de beweeglijkheid tussen verschillende spaarrekeningen in een bank toe. Tot drie keer per jaar kunnen spaarders geld overschrijven naar een andere spaarrekening bij dezelfde bank zonder de verwervingsperiode van de getrouwheidspremie te verliezen. Dat betekent bijvoorbeeld dat ING-klanten met een Oranje Boekje kunnen overstappen naar een ING Lion Premium zonder in te boeten op de verwervingsperiode van hun premie. Dat kan interessant zijn omdat beide rekeningen wel dezelfde hoge getrouwheidspremie bieden, maar de basisrente op een Premium-rekening 0,5 procentpunt hoger ligt.
4. Minder spaarformules
Het akkoord wil ook de wildgroei aan spaarrekeningen onder controle houden. Elke bank mag daarom nog maximaal zes spaarrekeningen aanbieden. Met vijf rekeningen komt marktleider BNP Paribas Fortis al aardig in de buurt van dat maximum. Landbouwkrediet komt aan zeven spaarrekeningen. Het gaat onder meer om een gewone spaarrekening, een internetrekening, een getrouwheidsrekening, een jongerenrekening en een online getrouwheidsrekening.
5. Premie sneller uitbetaald
Vandaag wordt de getrouwheidspremie bij de meeste banken slechts één keer per jaar uitbetaald. Wie geld stort op een getrouwheidsrekening verwerft de premie pas na twaalf maanden, maar voor de uitbetaling is het dan vaak wachten tot het einde van dat jaar. Iemand die bijvoorbeeld in februari geld stort, moet wachten tot december van het jaar nadien om de premie op zijn rekening te zien.Voortaan wordt de premie uitbetaald aan het begin van het eerste kwartaal nadat de premie is verworven.
Elke bank moet ook een rekenmodule ontwikkelen zodat de spaarders zicht krijgen op hun verworven intrest. Dat is vooral nuttig voor wie wil weten wanneer hij geld van zijn rekening kan halen zonder zijn getrouwheidspremie te verliezen.
7. Standaardfiche
Voor elke gereglementeerde spaarrekening komt er een gestandaardiseerde informatiefiche. Dat moet het voor de spaarder makkelijker maken rekeningen van verschillende banken met elkaar te vergelijken.
8. Reclame aan banden
De FSMA zal streng toezien op reclame. Net zoals dat al gebeurt voor beleggingsfondsen en gestructureerde producten zullen banken hun reclame eerst aan de financiële waakhond moeten voorleggen. Die moet uitmaken of de boodschap de essentiële informatie voldoende duidelijk weergeeft.
Netto – 14 juli 2012 door Sven Vonck